Windmolens: Hilde en Ton delen hun overwegingen
Op dinsdag 11 juli vergaderde de gemeenteraad over de volgende stap in het plaatsen van windmolens in het gebied Hoogheide en Witveld. Afgelopen maanden zijn er veel vergaderingen en bijeenkomsten geweest waaraan Perspectief heeft deelgenomen. We hebben daarbij gemerkt dat dit dossier de lokale gemeenschap heeft verdeeld.
Voor Perspectief zijn verschillende dingen belangrijk: klimaat, het handelen van het college, het betrekken van de inwoners, de verdeling van de lusten en lasten, noem maar op. Het plan dat voorlag is dan ook een lastig dossier.
Benieuwd wat onze raadsleden vinden? Hieronder delen Hilde en Ton hun argumenten en afwegingen.
Hilde Spreeuwenberg:
“In het belang van ons allemaal zullen we bewuster en beter met energie moeten om gaan dan dat we dat nu doen. Er moet daarom nog veel gebeuren op het gebied van de energietransitie: opwek, besparing, de transitie van fossiel naar duurzaam, en opslag. Ook Perspectief streeft naar een duurzame wereld, maar wij vinden het ook belangrijk dat bij grootschalige energieopwekking de gemeenschap centraal staat en dat niemand buiten de boot valt in de energietransitie.
“Ik deel de zorgen wat betreft het snelle tempo waarop het klimaat aan het veranderen is en de stijgende kosten van energie. Ik ben dan ook blij dat de gemeente actief bezig is met de energietransitie. Ik begrijp ook dat op dit moment windenergie de beste manier is om op een grootschalige manier duurzame energie op te wekken.
“Tegelijkertijd levert het plan dat hier nu voorligt ook veel zorgen op en dat komt vooral omdat er nog heel veel onduidelijk is.
- Ten eerste vind ik het zorgelijk dat er nog veel onduidelijk is over mogelijke gevolgen voor de gezondheid van omwonenden. Wij kunnen op dit moment als raad de geluidsnormen nog niet beoordelen. Zoals we ook zien bij bijvoorbeeld geur worden de normen vaak ruimer gemaakt, zodat meer ontwikkelingen mogelijk zijn, ongeacht de gevolgen voor de gezonde leefomgeving. Dat brengt verschillende risico’s met zich mee.
- Ten tweede vind ik het logischer om volgens het advies van Urgenda te beginnen met windenergie op plekken die al zijn aangetast, zoals de Klavers van Greenport. Daar zullen de turbines waarschijnlijk voor de minste overlast zorgen. Vervolgens kan worden gezocht langs de snelwegen en uiteindelijk ook in de rest van de gemeente. Door stap voor stap te werken is er ook meer tijd voor innovatie en wordt niet meer gebouwd dan nodig is. Natuurlijk is het vinden van geschikte locaties absoluut niet gemakkelijk en juist daarom moet dit in samenwerking met inwoners worden gedaan. Bij zo’n belangrijk onderwerp en zulke ingrijpende plannen is het niet wenselijk om te settelen voor de makkelijkste oplossing, maar moeten we gezamenlijk de beste oplossing eisen.
- Ten derde is er nog veel onduidelijk over de verdeling van lusten en lasten in dit plan. We weten bijvoorbeeld nog helemaal niet wat er aan compensatie voor direct omwonenden wordt geregeld, terwijl het wel grote gevolgen heeft voor hun leefomgeving. Ook denk ik niet dat Reindonk Energie klaar is om verantwoordelijk te zijn voor zo’n groot project en vind ik het onwenselijk dat alleen vermogende inwoners kunnen meeprofiteren bij projecten in handen van een energiecoöperatie. Daarnaast is het een risico dat we steeds afhankelijker worden van elektriciteit, zonder de regie over het netwerk in handen te hebben. Bij plannen voor het lokaal opwekken van energie vind ik het dan ook een belangrijke voorwaarde dat de gemeente zelf de regie houdt en dat de lusten ten goede komen aan de lokale gemeenschap. Want uiteindelijk zullen lusten ook zorgen voor draagvlak.
- Ten vierde wordt veel gewezen naar de deadlines en percentages die zijn afgesproken (in KODE), maar deze getallen moeten geen doel op zich zijn. Niet zonder bijvoorbeeld flink in te zetten op de opslag van energie en de lokale transitie van fossiel naar elektrisch. Ik ben bang dat we anders in 2030 vooral een overschot aan stroom zullen hebben. Het is niet de bedoeling dat het opwekken van duurzame energie leidt tot extra verbruik om het netwerk uit te balanceren of dat dit weer nieuwe bedrijvigheid aantrekt. Het halen van de doelen voor opwek mag geen excuus zijn om weer meer en meer economische ontwikkelingen mogelijk te maken. Daarom móet het lokaal opslaan van energie een integraal onderdeel zijn van plannen voor energieopwekking.
“Ik begrijp heel goed dat klimaatverandering niet op ons wacht en dat het wegstemmen van dit plan grote gevolgen heeft. Ik begrijp daarom ook goed dat sommigen misschien liever een besluit nemen en liever kiezen voor een slecht besluit, dan de onzekerheid van helemaal geen besluit. Maar ik kan zelf niet akkoord gaan met een onzorgvuldig plan en proces bij zo’n belangrijk onderwerp dat grote invloed heeft op onze omgeving, onze gezondheid en onze toekomst. Liever zo snel mogelijk terug naar de tekentafel dus.
“Mijn persoonlijk mening is dat, willen we klimaatverandering écht tegengaan, de gemeente een groter en breder integraal plan nodig heeft ter vervanging van KODE. De energietransitie gaat veel vragen van onze gemeenschap en daarom moet dit plan worden opgesteld met participatie van onze inwoners. Een goede balans en een helder toekomstperspectief zal zorgen voor meer draagvlak.
“En grijp intussen vooral alle kleine en minder ingrijpende initiatieven aan. Zet als gemeente ook veel meer in op zelfvoorzienend zijn door inwoners en lokale bedrijven te helpen met het zelf opwekken van hun eigen energie, flink te besparen en ook door (wellicht collectief) op te slaan. Zo gaan we ook allemaal bewuster om met ons energieverbruik. Ook zijn er nog genoeg plekken waar we op een creatieve manier met dubbel ruimtegebruik zonnepanelen kwijt kunnen, zonder een grote aantasting van de ruimte. Zet in op lokale netwerken en opslagvoorzieningen en ga alleen voor grootschalige projecten waar de gemeente zelf de regie in handen heeft en waar de lusten kunnen worden gebruikt ter compensatie van omwonenden en voor projecten die de gemeenschap ten goede komen.
“Klimaat is één van de zes kernwaarden van Perspectief, dat integraal is verbonden met álle andere thema’s. Tot slot vraag ik daarom aan het college en de raad om bij élk voorstel, besluit of motie écht veel beter na te denken over hoe die plannen bijdragen aan de energietransitie. Al deze keuzes zullen bij elkaar opgeteld grote stappen zijn richting een duurzame wereld.”
Ton Wismans:
“Tijdens de vergadering van 11 juli heb ik niet deelgenomen aan het debat en de stemming, om elke mogelijke schijn van belangenverstrengeling tegen te gaan. Tot voor kort was ik namelijk lid van Reindonk Energie. In deze blog wil ik toch mijn gedachten delen bij dit dossier.
“Het klimaat op onze moeder aarde is aan het veranderen, immens aan het veranderen. Wereldwijd zien we toename in bosbranden zoals in Spanje en Canada. Grote brokken ijs breken af van de Noord- en Zuidpool. Rivieren zoals de Po in Italië komen droog te staan.
“Klimaat is weerstatistiek en de mens is verantwoordelijk voor de ontzettende toename van het CO2 van de afgelopen jaren, 420 ppm voor de kenners. De laatste 400.000 jaar is dat niet voorgekomen. De verwachting is dat in 2033 de mondiale opwarming van de aarde 1,6 graden zal bereiken. Wetenschappers zijn het hierover eens.
“Ook hier merken we al een tijd dat het klimaat verandert. De afgelopen jaren hebben we steeds vaker records van de warmste dag, de warmste maand, het warmste jaar. Overstromingen en hevige stormen zijn niet meer zeldzaam. De Elfstedentocht zal niet meer gehouden worden. De natuur kan de klimaatontwikkeling op korte termijn niet meer volgen. De landbouw zoals we hier kennen zal verschuiven naar Scandinavië en Rusland. En natuurlijk zijn er ook directe effecten voor ons mensen: ouderen overlijden door klimaathitte. Door hevige overstromingen, uitgedroogde gebieden of een stijgende zeespiegel zijn sommige plekken nu al onbewoonbaar geworden. Het aantal klimaatmigranten zal alleen maar stijgen.
“Wat kunnen we doen om een kentering te krijgen in klimaatverandering? Stoppen met fossiele energie en omschakelen naar duurzame energie is een van de weinige mogelijkheden. Windenergie kan hierin helpen om voor Horst aan de Maas duurzame energie op te wekken.
“En ja, ik weet het, voor de mensen die in de buurt wonen en werken kunnen geluid, trilling en slagschaduw heel vervelend zijn. Ik erken de zorgen. Ik erken ook de bedenkingen bij dit voorstel die mijn fractiegenoot Hilde hierboven heeft benoemd.
“Ondanks dat ik dit geen perfect plan vind, zijn mijn zorgen om klimaatverandering te groot om af te wachten. Er moet NU actie komen tegen klimaatverandering. Daarom zou ik zelf de afweging maken: liever kiezen voor een slecht besluit, dan geen besluit met alle gevolgen van dien.
“Indien de windmolens geplaatst gaan worden zijn er wel een aantal zaken belangrijk:
- Het geluid moet voldoen aan de nieuwe landelijke normen
- De gemeenschap en direct betrokkenen moeten optimaal mee kunnen doen en profijt hebben van de opbrengsten van de windmolens
- De MER zal straks bij de definitieve besluitvorming een belangrijk onderdeel zijn en dient zorgvuldig te worden uitgevoerd door een kundig instituut.
“Onze kinderen en kleinkinderen zullen nog meer de gevolgen van klimaatverandering meemaken. Het is onze taak om hen zo veel mogelijk perspectief te bieden voor een leefbare wereld. Laten we eigenbelang ondergeschikt maken aan ons aller gemeenschappelijk belang. Uitstel leidt tot verergering: we moeten nú iets doen.”
Perspectief is een partij die bestaat uit verschillende mensen die met dezelfde waarden en zorgen toch andere afwegingen kunnen maken. Maar we zijn het binnen Perspectief zeker eens over het einddoel: een duurzame en sociale wereld die we kunnen doorgeven aan de volgende generaties. Meepraten? Stuur een mailtje naar info@perspectiefhadm.nl.